Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi hồi cuối tháng 3 mang lại những điểm mới quan trọng đối với người lao động, đặc biệt là những người tham gia BHXH tự nguyện trước ngày 1/1/2021. Các điểm nổi bật và ảnh hưởng của sự thay đổi này đối với người lao động và chủ hộ kinh doanh có thể được phân tích như sau:
1. Quy Định Chuyển Tiếp
Người lao động tham gia BHXH tự nguyện trước ngày 1/1/2021 được hưởng lợi từ quy định chuyển tiếp, có thể nghỉ hưu ở tuổi 60 đối với nam và 55 đối với nữ mà không bị trừ 2% lương hưu mỗi năm nếu nghỉ hưu sớm. Điều này đem lại lợi ích lớn, cho phép nghỉ hưu sớm từ 2-5 năm so với quy định hiện hành.
2. Tác Động Đến Lộ Trình Tăng Tuổi Hưu
Lộ trình tăng tuổi hưu theo Bộ luật Lao động 2021 đã được điều chỉnh, với tuổi hưu tăng dần từ năm 2021 đến 2028 cho nam lên 62 tuổi và cho nữ đến 60 tuổi vào năm 2035. Quy định mới giúp giải quyết bất cập khi tuổi hưu đã tăng mà chính sách trước đây không thay đổi, tạo công bằng cho những người tham gia sớm.
3. Tác Động Đối Với Chủ Hộ Kinh Doanh
Các chủ hộ kinh doanh đã đóng BHXH bắt buộc trước khi luật sửa đổi có hiệu lực, dự kiến từ 1/7/2025, được công nhận thời gian đóng để hưởng chế độ hưu trí hoặc tử tuất, giải quyết dứt điểm quyền lợi cho những trường hợp bị thu đóng sai luật từ 2003 đến 2021.
4. Ảnh Hưởng Đến Tỷ Lệ Bao Phủ BHXH
Chính sách BHXH tự nguyện đã đạt tỷ lệ bao phủ 3,9% lao động trong độ tuổi, và sự thay đổi này có thể khích lệ thêm người lao động tham gia BHXH tự nguyện, nhất là khi Nhà nước đã hỗ trợ 10% mức đóng từ năm 2018 để khuyến khích tham gia.
5. Triển Vọng Phát Triển BHXH Tự Nguyện
Sự thay đổi trong luật nhằm mục tiêu phản ánh định hướng và kế thừa cam kết của nhà nước, đồng thời tăng niềm tin của người dân vào chính sách tự nguyện, có thể góp phần cải thiện tỷ lệ bao phủ BHXH trong dân số.
Kết Luận
Dự thảo Luật BHXH sửa đổi đã đặt ra một số thay đổi quan trọng nhằm cải thiện quyền lợi cho người lao động, đặc biệt là những người tham gia BHXH tự nguyện và chủ hộ kinh doanh. Việc thông qua dự thảo này tại Quốc hội vào tháng 5/2025 và áp dụng từ 1/7/2025 sẽ là một bước tiến lớn trong chính sách an sinh xã hội.